Adli Yardım nedir? Kimler yararlanabilir?
Kimler adli yardım hizmetinden yararlanabilir? Bir kişinin avukat tutmak, dava harçları ve masraflarını karşılamak için durumu yoksa baro tarafından kendisi için ücretsiz olarak avukat görevlendirilebilir. Burada ilk sorumuz bu yardımdan kimlerin yararlanabileceği gerçekten hakkını savunmak veya hakkını aramak için maddi güçlü olan kişiler ve aynı durumdaki kamu yararına çalışan dernekler ve vakıflar bundan yararlanabilir. Peki hangi konularda adli yardımdan yararlanabilirsiniz? Ceza davası dışındaki durumlarda adli yardımdan yararlanabilir. Yani adli ve idari dava ve tedbir gibi durumlarda ve yine duruma göre icra takiplerinde adli yardım imdadınıza yetişir.
Gelelim bu hizmetten nasıl yararlanacaksınız?
Eğer henüz davanızı açmadıysanız yardım talebinizi ya baroya ya da yargılamanın yapılacağı mahkemeye iletebilirsiniz. Eğer davanızı açtıysanız yine yabancıya başvurabilirsiniz. Ya da talebinizi karara bağlayacak olan mahkemeye başvurabilirsiniz. Ancak söz konusu yardım, icra ve iflas takibi içinse takibi yapılacağı yerdeki icra mahkemesine talebinizi iletmeniz gerekir. Diyelim ki istinaf veya temyiz başvurusu yapacaksanız bu durumda adli yardım talebinizi istinaf için bölge adliye mahkemesine, temiz içinse yargıtaya iletmeniz gerekir.
Buraya kadar her şey güzel. Asıl konu nasıl başvuracağınız? Örneğin baro ya gidip adli yardım talebinde bulundunuz. Talebiniz hemen adli yardım bürosuna iletilir. Oradaki görevliler üzerine kayıtlı ev araba olup olmadığını, aylık kazancınızı aile 1. Durumunuzu kaç kişiye baktığınızı sorar sizden bunların bilgilerini ve belgelerini ister. Ayrıca adli yardım istediğiniz konuda haklı olduğunuzda kanıtlamanız gerekir. Yani bundan ne anlıyoruz? Adli yardımın talebinde haklı olanlar açısından geçerli olduğunu hem zaten adli yardım bürosu da sizin haklı olup olmadığını araştırır.
Diyelim ki başvurunuzu bağırıyor değil de mahkemeye yaptınız. Bu durumda iddiamızın özeti ile birlikte iddianızı dayandırdığı delilleri ve yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını yani mali gücümüzün olmadığını gösterecek olan bilgi ve belgeleri mahkemenin kalemine sunmanız gerekir. Mahkeme başvurunuzla ilgili duruşma yaparak ya da duruşma yapmaya gerek görmeden karar verebilir.
Olur da mahkeme sizin başvurunuzu reddederse kararını size tebliğ edilmesinden itibaren 7 gün içinde aynı mahkemeye dilekçe ile başvurma hakkınız var. Diyelim ki siz adli yardımdan yararlanırken maddi durumunuzda bir iyileşme meydana geldi. Bu durumda eğer yardım bürosunun haberi olursa adli yardımın kesilmesi kararı verilir. Eğer bu durum sonradan öğrenirse dava veya icra yoluyla bu ödenek sizden geri tahsil edilebilir.
Belki davanızda haksız çıktınız o zaman ne olacak? Eğer haksız çıkarsınız ve uygun görülürse bakın burası mühim eğer uygun görülürse yargılama giderlerinin tamamı maksimum bir yıl içinde aylık eşit taksitler halinde sizden ödenmesi istenebilir. Ayrıca merak edilen bir diğer konu da adli yardım nedeniyle davanızı atanan avukatın işini doğru takip edip etmeyeceği, baro adli yardıma ilişkin tüm davaları bizzat takip ettiği için avukatların aldıkları dosya yeterli şekilde takip etmeleri halinde kendilerine ceza verebilir.
Son bir nokta ceza davalarına ilişkin bazı durumlarda da adli yardımdan yararlanmak söz konusu. Misal 18 yaşından küçükse deniz aslanları 5 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun şüphelisi iseniz kendini savunamayacak derecede malul iseniz veya sağır ve dilsizseniz size zorunlu müdafii yani sanık avukatı atanır. Bu saydıklarım dışında cinsel saldırı suçu mağdursanız veya alt sınırı 5 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun mağduru konumunda insansanız isteğiniz halinde size adli yardımdan avukat tayin edilir.
