Bir Ceza Mahkemesi süreci nasıl işler? Mahkeme önce duruşma için bir ön hazırlık yapar ve bunu da kayıt altına alır. İşte bu kaybın adı tensip zaptıdır. Mahkeme yaptığı hazırlık neticesinde duruşmaya başta siz sanık olmak üzere kimleri çağırıp dinleyecekse onlara çağrı kağıdı gönderir adresinize gelen çağrı kağıdı var ya o tam da bu sırada hazırlanıyor unutmadan siz o esnada cezaevinde iseniz. Çağrı kağıdınız oraya yönlendirilir. Olur da çağrıların gelmeme durumu olursa bu defa zorla getirilmeleri için haklarında hâkim tarafından zorla getirme kararı çıkartılır.
Çünkü yargılamanın doğru şekilde yürüyebilmesi ve sağlıklı karar verilebilmesi için o kişinin dinlenmesi şarttır. Bu arada duruşma gününe kadar mümkün mertebe ihtiyaç duyulan tüm deliller toplanır. Bunun için gerekli yerlere müzekkere denilen yazılı belgeler gönderilir. Bu esnada siz ve avukatınız eğer dinlenecek tanıkların varsa bunların listesini de mahkemenin evrak kayıt ve takip bürosunda yani mahkemenin kalemine sunarsınız. Şimdi de sırada duruşma aşaması var. Burada bir bilgi paylaşmak istiyorum.
Size Türkiye’de çok ,çok özel durumlar haricinde tüm duruşmalar herkese açıktır. Yani dilediğiniz bir duruşma salonuna girip oradaki bir mahkemeyi rahatlıkla izleyebilirsiniz. Kimse size niye geldiğinizi ya da kim olduğunuzu sormaz. Böyle bir hakkı da yoktur. Gelelim duruşmada kimlerin olacağına ve nasıl oturduklarını gözünüzün önüne bir mahkeme salonu getirin. Eğer 3 hakim oturuyorsa orası bir Ağır Ceza Mahkemesi salonudur. 3 hakimden ortada oturan da aynı zamanda mahkemenin başkanıdır.
Sizin sanık pozisyonda hakimin tam karşısında oturduğumuzu varsayarsak hakimlerin size göre sol tarafında köşede savcı tek başına oturur. Mağdur kişi yani suçtan zarar gören ve onun avukatı her zaman hakimin sağında oturur. Sizi temsil eden avukatsa hâkimlerin solunda oturur. Hakimlerin hemen önünde sürekli bilgisayarla haşır neşir olan zabıt katibi vardır ki adliyelerin asıl sahibi onlardır. Diledikleri ses yüksekliğinde bağırabilirler. Herkesin odasına en rahat onlar girebilir. Artık zihninizde mahkemeye ilişkin daha net bir fotoğraf oluştuğunu varsayarak duruşmanıza geçiyoruz.
İlk önce sanık ve katılanın kimlik tespiti yapılır. Devamında mahkeme başkanı sana, yani size üstünüzde atılı suçu anlatır, eldeki delilleri paylaşır ve ilk olarak sözü müştekiye yani suçtan zarar gören kişi ve onun avukatına verir. Onlar anlattıktan sonra sözü Cumhuriyet Savcısına verir, o da iddianamesini tekrar ettikten sonra söz sırası sizin avukatınız da ve sizdedir. Sizde kendinizi ifade ettikten sonra sıra sanıklara gelir mübaşir önce tanıklara seslenir. Tanıkları ifade için gerekli yerlere gönderir. Mübaşir kimliklerini alıp zabıt katibi ne verir.
Katip de kimlik tespitini yapar. Mahkeme başkanı hemen o anda tanığa doğru söyleyeceğine dair yemin ettirir ve sonrasında sorular sorup tanığı dinler duruma göre 2 taraf avukatı da kendisine soru sorup bu vesileyle mahkeme heyetini verecekleri karar konusunda etkilemeye çalışır. Bu süreçte bittikten sonra mahkeme heyeti kararını vermeden önce son sözü sana yani size verir işte burası çok hayatidir. Zira brütüs’ün sezarı öldürdükten sonra yaptığı gibi etkileyici bir savunma yapabilirsiniz.
Mahkemenin kanaatini belki de değiştirebilirsiniz ve artık mahkeme heyeti için kararın verilme anıdır. Burada 4 durum var ya, beraat ya hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ya hem kısa süreli hapis hem para cezası ya da hapis cezası verilecek cezanın durumuna göre mahkeme başkanı sizin temiz sürecinde kaçma ihtimalini göz önüne alarak tutuklanmanıza karar verebilir. Bu durumda sıfatımız yine değişti ve artık tutuklusunuz. Bu da yetmedi. Karar kesinleştiği zaman da artık sırada mahkeme kararını istinafa veya yargıtaya gönderme süreci olacak.
